( استوخدوس )) و بيماريهاي اعصاب
1- نام فارسي: استوخدوس
2- نام علمي : Lavander
3- نام علمي : Lavender
4- خانواده : نعناع
5- مزاج : گرم و خشك
6- نامهاي ديگر : لاوندا ، خراما ، خزاما ، آلاله ، آلاله تلخ ، لاوند ، خيري .
7- خاصيت : گدازنده و لطافت بخش ، تلخ مزه ، زداينده ، قابض
8- گياه شناسي :
· گياهي است دائمي با ساقه هاي چهار گوش
· با برگهاي باريك و نوك تيز روي ساقه
· گلهاي آبي ، مايل به بنفش
· قسمت مورد استفاده گل و برگ
· در اكثر نقاط جهان در سطوح وسيعي كشت مي شود .
· اسانس استوخدوس مصرف بالائي در صنايع داروسازي و آرايشي – بهداشتي دارد .
· در ايران هم اكثر نقاط كشور كشت مي شود .
9- تاريخچه :
1- در طب عاميانه : ضد اسپاسم ، ضد نفخ ، مدر ، تقويت كننده ي عمومي بكار مي رفته .
2- از عصاره ي استوخدوس براي درمان جوش ( آكنه ) و ميگرن استفاده مي شود .
3- در برخي از مناطق اسپانيا به عنوان داروي ضد ديابت استفاده مي شود . (( مهم ))
4- در كشور شيلي براي به جريان انداختن قاعدگي يا افزايش خونريزي چاي آن را ميل مي كردند .
10- جغرافيا :
بومي نواحي مديترانه اي ، فرانسه ، يوگسلاوي ، بلغارستان و اسپانيا در اكثر نقاط ايران كشت مي شود .
11- تركيبات مهم :
الف ) سر شاخه هاي گل دار 3-1 درصد اسانس دارند كه در واريته هاي مختلف آن ممكن است متفاوت باشد .
ب ) اسانس اكثراً حاوي 1- اينالول 35 - 20 %
2- ليناليل استات 55 - 30 %
3- اوسي من
4- كامفر
5- كاريوفيلن اكسايد
ج ) تانن 10 - 5 %
د ) كومارين – فلاونوئيدها – فيتواسترول
12- داروهاي گياهي : - آرامبخش ها
- تنتور
- كرم
- لوسيون
- روغن ماساژ
- محلول تقويت مو
13 - نكات قابل توجه در مورد استوخدوس :
1- در نقاط مختلف دنيا گونه هاي مختلف استفاده ي داروئي دارد . – لاواندولا لاتيفوليا
- لاواندولا استوچز
- لاواندولا دنتاتا
- لاواندولا پوبيسنس
2- يك اشتباه : طبق كتاب آقاي دكتر امين در بازار سنتي ايران لاواندولا استوچز نيست بلكه لاواندولا ميتوئيدس است كه از خانواده ي نعناع است كه آرام بخش و برطرف كننده ي درد معده و تب است .
3- جمع آوري گلها بايد در آخرين زمان گلدهي صورت گيرد .
سرشاخه هاي گلدار را بصورت دستجات داخل كاغذ بگذاريد تا پس از خشك شدن داخل كاغذ بريزند .
4- تنتور استوخدوس در روز 5 ميلي گرم يك يا دو بار در روز براي سردرد و افسردگي
5- افزودن چند قطره اسانس استوخدوس به كرم بابونه براي اگزما مفيد است .
6- اسانس گياهي كه در نقاط مختلف شهري تهران كشت شده آزمايش نموده اند ماده ي مؤثره ي بيشتري از نقاط ديگر جهان دارد .
- استفاده در طب سنتي ايران :
1- مفرح اعصاب و روان 2- تقويت قواي مغزي و فكري
3- مقوي حافظه و فراموشي 4- درمان وسواس
5- درمان ماليخوليا 6- درمان تشنج
7- مقوي معده 8- رفع عفونت بدن
9- ضد انگل 10- ضد نفخ و ضد درد روده
11- درمان كاهش اشتها 12- درمان تهوع و ضعف عمومي
13- درمان طپش قلب عصبي 14- درمان لرزش ، آسم ، سياه سرفه و لارنژيت
15- ترشحات رحمي را قطع مي كند . 16- فشار خون را كاهش مي دهد .
17 - درمان كم خوابي 18 - براي سرماخوردگي مفيد است .
19- درمان بواسير 20- تنظيم قاعدگي
21- براي درمان نقرس و روماتيسم (ماليدن با جوشانده) 22 - ضد خارش و قارچ
23-درمان سرخجه ، مخملك و آبله 24- براي درمان بيماريهاي ريوي با كتيرا مصرف مي شود.
- استفاده در طب مدرن :
1- ضد درد 2- ضد آلزايمر
3- ضد آريتمي 4- ضد ميكروب
5- ضد تشنج 6- ضد التهاب
7- ضد روماتيسم 8- ضد عفوني كننده
9- ضد اسپاسم 10- آلرژي زا
11- ضد ويروس 12- ضد اضطراب
13- ضد نفخ 14- ضد افسردگي
15- ادرار آور 16- قاعده آور
17- كاهنده ي قند خون 18- خواب آور
19- هضم كننده 20- مقوي اعصاب
21- آرام بخش 22- مقوي معده