مباحث بسيار با ارزش در مورد حفظ سلامتي در طب سنتي ايران مطرح شده است ، بطوري كه بعضي از پزشكان بزرگ ايراني مثل جرجاني يكي از بخش هاي مهم كتاب اعراض الطبية و المباحث العلاثيه خود را به تدابير مهم حفظ الصحه (علم پيشگيري) اختصاص داده است . بطور خلاصه مي توان گفت مهم ترين وظيفه پزشك ايراني حفظ سلامتي مردم خود ، قبل از بيمار شدن بوده است ، چون وقتي مردم بيمار شدند كار پزشك بسيار دشوار تر مي شود زيرا بيماري هزاران چهره دارد گاهي به سادگي درمان مي شود . بعضي مواقع به سختي و نهايتاً شايد لاعلاج بوده و قابل درمان نباشد . پس چه بهتر كه در يك مكتب درماني روشهائي باشد تا انسان يا به بيماري مبتلا نشود و يا اينکه اگر مبتلا شد ، آنقدر سيستم ايمني انسان قوي باشد كه درمانش راحت تر باشد . يكي از مهم ترين افتخارات هر طبي حفظ الصحه (علم پيشگيري) آن است كه در طب سنتي ايران از تمام مكاتب پزشكي دنيا بيشتر به آن توجه شده است.

 طب سنتي ايراني از يك طرف پزشک را انساني حكيم و الهي مي سازد و از طرف ديگر به انسان به عنوان يك موجودي كه داراي ابعاد روحي و جسمي است نگاه مي كند و درنهايت خود را وسيله اي براي تحقق شفاي الهي مي داند، چون ما هميشه در درمان ايراني به اين نكته توجه داريم كه دوا از ما و شفا از خداوند قادر و متعال است ، پس به دنبال راههائي مي گرديم كه در عالم آفرينش خداي بزرگ مقرر فرموده اند .

 حال راهكارهاي علم پيشگيري را به اختصار معرفي مي نمائيم . در اين روش پيشگيري اسباب تندرستي و بيماري شش چيز معرفي مي شود :

 1 – هوا

2 – حركت و سكون

3 – بيداري و خواب

4 – طعام و شراب

5 - استفراغ و احتقان

6 – اعراض نفساني

تدابير مهم و علمي در اين شش سبب ما را هر روز سالم تر از گذشته كرده و از ابتلا به بيماريها در امان مي دارد . به عنوان مثال مهمترين تدابير در تغذيه يا طعام و نوشيدني هاست كه اگر بر اساس اصول و مباني درستي انجام شود هم شفا و هم دواست در تدبير تغذيه ميزان ، نوع مزاج و ظرف غذا به طور دقيق و مؤثر تشريح شده است و بخصوص نحوه غذا خوردن ، غذا پختن و چيدن سفره از موارد مهم تغذيه در طب سنتي ايران است پس ما براي آنكه سالم بمانيم :

1 -  بايد از هوا بر اساس مزاج در فصلهاي مختلف به نحو احسن استفاده كنيم و تدبير هوا را يكي از مهمترين مرز حفظ سلامتي بدانيم .

2 - در استراحت ، حركت و ورزش اصول سلامتي را آنگونه رعايت كنيم كه ما به تعادل مزاج نزديك تر كند .

3 - در تدبير خواب و بيداري در طول روز و شب توجه ويژه اي داشته باشم

 4 - چهارم كه طعام بود را توضيح داديم .

 5 – دفع از بدن ( استفراغ ) و نگهداري ( احتقان ) را با تدابيري انجام دهيم كه خون و درنهايت كل اعضاء تميز و سالم بمانند .

 6 – در اعراض نفساني مثل اميد ، آرزو ، شادي و غم ، افسردگي و اضطراب ، تدبير كنيم تا با داشتن روح و روان سالم جسم و يا تن سالمي داشته باشيم . چون هر گونه اختلال روحي و عصبي در طولاني مدت مي تواند به جسم ما آسيب برساند . مثلاً كسي كه مدام عصبي و مضطرب است اسيد معده اش بد موقع و به مقدار بيش از انتظار ترشح مي شود ، كه مرور زمان باعث التهاب معده و در نهايت به زخم معده مبتلا مي شود . و جمله آخر در اين بخش آنكه طب سنتي ايران و درمان ايراني حفظ سلامتي را مهم ترين كار دانسته و بهترين تدابير براي آن بكار مي گيرد .